Στην περιοχή του Μαινάλου, 3-4.3.2012

Η πρόταση είχε πέσει εδώ και βδομάδες αλλά όλο κάτι χάλαγε (συνήθως ο καιρός). Τελικά, το προηγούμενο Σάββατο ξεκινήσαμε για το όμορφο Βαλτεσινίκο, όπου θα μας φιλοξενούσε καλός φίλος. Ο καιρός υπέροχος και το DRZ δικάβαλο πασχίζει να ακολουθήσει το TOYOTA YARRIS, χωρίς αποτέλεσμα. Δίνουμε, λοιπόν, ραντεβού στο χιονοδρομικό του Μαινάλου και ακολουθούμε την εθνική Κορίνθου-Τρίπολης με 100-110 και χωρίς άγχος.

Μετά το τούνελ στο Αρτεμίσιο κάνουμε μια ολιγόλεπτη στάση στην Αλέα. Ο κάμπος της Τρίπολης έχει πλημμυρίσει από τις συνεχείς βροχές και έχει γίνει λίμνη. Τον έχω ξαναδεί σε παρόμοια κατάσταση αλλά αυτή τη φορά η λίμνη έχει πραγματικά μεγάλο μέγεθος.





Το χωριό Σάγκας αναπαύεται στην αγκαλιά του Αρτεμισίου.









Στα διόδια της Νεστάνης στρίβουμε για Λεβίδι και πριν φτάσουμε εκεί στρίβουμε στον Καρδαρά αριστερά για το χιονοδρομικό και τις κορυφές του Μαινάλου. Στο δρόμο συναντούμε πινακίδα για το σπήλαιο Κάψια αλλά το αφήσαμε για μια άλλη φορά αφού οι φίλοι μας περίμεναν.

ΤΟ χιονοδρομικό στο Μαίναλο είναι μικρό και δεν βρίσκεται σε μεγάλο υψόμετρο. Παρόλα αυτά ο φετινός χειμώνας του έχει χαρίσει πλούσιο χιόνι και πολλούς επισκέπτες. Απολαύσαμε το καφεδάκι μας στο σαλέ και ζηλέψαμε τα παιδάκια που κάνανε σκι με απίστευτη άνεση.

Στο μεταξύ αυτό το μικρό και ασήμαντο όχημα ανεβοκατέβαινε ακατάπαυστα στις πίστες και έστρωνε το χιόνι.









Κατά τις 4 συνεχίσαμε το δρόμο μας προς τη Βυτίνα. Ο δρόμος αυτός είχε σε πολλά σημεία αρκετό χιόνι, καθότι βρίσκεται στην ανήλια μεριά του βουνού, αλλά το DRZ δεν αντιμετώπισε κάποιο πρόβλημα. Το Βαλτεσινίκο απέχει 15χλμ από τη Βυτίνα και μόλις φτάσαμε τακτοποιηθήκαμε στο σπίτι και μετά ακολούθησαν τα γνωστά πολιτιστικά δρώμενα.

Εσύ είσαι παντός καιρού!!!

Φάνη μου, είχε πολύ καλό καιρό!

Το Βαλτεσινίκο είναι ένα από τα ψηλότερα χωριά της Πελοποννήσου (1100 μέτρα) με το γειτονικό χωριό των Μαγούλιανων να κρατά τα σκήπτρα με τα 1300+ μέτρα του. Το Βαλτεσινίκο ακολούθησε την τυπική μοίρα των ορεινών χωριών. Πολύς κόσμος κάποτε, ερημιά μετά το 1950-1960, επιστροφή κάποιων ανθρώπων και (επανα)-κτίσιμο σπιτιών στις δεκαετίες 1980-90, ενώ εδώ και μια δεκαετία έχει αποκτήσει αρκετούς ξενώνες και καταστήματα. Πολύ όμορφος ξενώνας είναι ο Πύργος, ο οποίος στεγάζεται σε ένα ερειπωμένο μέχρι πρόσφατα δίπατο πυργόσπιτο. Δυστυχώς, δεν είχαν όλα τα πέτρινα σπίτια την ίδια τύχη και αρκετά από αυτά έχουν σταθεί στα πόδια με τη βοήθεια κακάσχημων τσιμεντένιων σκελετών που τα περιβάλλουν.

Ένα τέτοιο δείγμα, όχι το ασχημότερο.



Ένα λίγο πιο τυχερό.





Στο βάθος ο Χελμός.





Σε σχετικά μικρή απόσταση από το χωριό υπάρχουν πανέμορφες χωμάτινες διαδρομές λόγω χιονιού θα περιμένετε να καλοκαιριάσει για να σας πω περισσότερα.

Ανάμεσα στα Μαγούλιανα και στο Βαλτεσινίκο βρίσκεται ένα κτίσμα που αξίζει να επισκεφθείτε. Αντιγράφω από http://www.tanea.gr/diakopes/?aid=62423:
Μοναδικό δείγμα νοσοκομειακής αρχιτεκτονικής και ένα σχεδόν κινηματογραφικό σκηνικό σήμερα είναι το σανατόριο «της Μάννας» στην Κορφοξυλιά Μαγουλιάνων. Κτίστηκε μεταξύ 1925-28 με πρωτοβουλία και εράνους της αδερφής του Παύλου Μελά Άννας Παπαδοπούλου - που ήταν γνωστή ως Μάννα- για τη νοσηλεία των φυματικών αρρώστων της μικρασιατικής εκστρατείας του 1920-22. Το μεγάλο μακρόστενο πετρόκτιστο κτίριο είναι έργο Λαγκαδινών μαστόρων και θα το βρείτε πολύ εύκολα στρίβοντας από τον κεντρικό Βυτίνας-Καρκαλούς προς το Βαλτεσινίκο.























Το κτίριο βρίσκεται σε κακή κατάσταση και δυστυχώς σε πολύ χειρότερη από όταν το πρωτοείδα 12 χρόνια πριν. Δεν είμαι αισιόδοξος για κάτι τέτοιο, αλλά μακάρι να το ανάσταινε κάποιος και να το έκανε ξενοδοχείο.

Ακολούθησε μια μικρή στάση στη Βυτίνα, μια άκαρπη προσπάθεια συνεννόησης με ένα ΑΤΜ της Αγροτικής και μια επέλαση σε χυλοπίτες και άλλα τοπικά είδη από την παρέα.



Στη συνέχεια τέθηκε το μεγάλο ερώτημα: Πώς θα γυρίσουμε στην Αθήνα; Να ξανακάνω όλη την εθνική με το DRZ δικάβαλο δεν το συζητώ. Η ιδέα που επικράτησε είναι να πάμε Νεμέα μέσω Ολίγυρτου. Πράγματι κατευθυνόμαστε προς Λεβίδι και από εκεί στρίβουμε για Κανδήλα. Λίγο πριν φτάσουμε στο χωριό βλέπουμε ψηλά δεξιά μια μονή να είναι σκαρφαλωμένη στον γκρεμό. Πρόκειται για τη μονή Παναγίας Κανδήλας. Αντιγράφω από το http://www.arcadiaportal.gr/news/iera-moni-panagias-kandulas

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ
Σφηνωμένη μέσα στη σπηλιά ενός αγέρωχου βράχου, η Μονή της Κανδήλας δεσπόζει μεγαλόπρεπη πάνω από την πανάρχαιη μνήμη του Ορχομενού. Μπροστά της απλώνεται η πεδιάδα της Κανδήλας και του Λεβιδίου ως τη δύση και τις βορινές προεκτάσεις του Μαινάλου. Η Κανδήλα βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της Αρκαδίας, απέχοντας 38 χλμ. από την Τρίπολη και 15 χλμ. από το Λεβίδι.

Γύρω από το βράχο βρίσκεται το «Αργόν Πεδίον» των αρχαίων. Τοπίο ήρεμο, το οποίο σχηματίζεται στη στενή κοιλάδα του Ορχομενού, ανάμεσα στα Αρκαδικά όρη, Ολίγυρτο και Τραχύ. Η ονομασία «Αργόν Πεδίον» οφείλεται στην αδυναμία καλλιέργειας της περιοχής. Εκεί συγκεντρώνονταν τα όμβρια ύδατα χωρίς να έχουν τη δυνατότητα διεξόδου, με αποτέλεσμα η πεδιάδα να μετατρέπεται το χειμώνα σε λίμνη. Η περιοχή της Κανδήλας ήταν κατά την αρχαιότητα μια από τις προστατευμένες εισόδους της Αρκαδίας, λόγω του ορεινού της περίγυρου προς βορρά που άφηνε μόνο ένα στένωμα προσπέλασης.

Η μονή είναι κτισμένη πάνω στη βραχώδη δυτική πλευρά του βουνού Κρουσταλλιές (Τρύπες ή Μοναστήρι το αποκαλούν οι ντόπιοι), νοτίως του χωριού της Κανδήλας, από το οποίο είναι μάλιστα αθέατη.

Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό μοναστήρι των βράχων, το οποίο έχει μείνει γνωστό στην ιστορία για την προσφορά του, τη δράση και τη συμμετοχή στην Ελληνική Επανάσταση, λόγω του οχυρού της θέσης του και της αγωνιστικότητας των μοναχών του.

Η Κανδήλα είναι ένα γραφικό χωριό, βόρεια του Λεβιδίου (12 χλμ.), κοντά στα όρια του νομού Αρκαδίας με την Αργολίδα και την Κορινθία. Είναι κτισμένη στις νότιες παρυφές του όρους Ολίγυρτος, σε υψόμετρο 760 μ., στο βάθος ενός εύφορου λεκανοπεδίου. Από εδώ περνά ο δρόμος που οδηγεί στην ορεινή Κορινθία. Η περιοχή γύρω από την Κανδήλα έχει αρκετό πράσινο και πολλά ελαιόδενδρα. Η τοπική οικονομία βασίζεται κυρίως στη γεωργία (δημητριακά, ελιές, οπωρικά) και σε μικρότερο βαθμό στην κτηνοτροφία και το εμπόριο.

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
Η ιστορία της ίδρυσης της μονής και τα αρχαιότερα χρόνια της ζωής της έχουν επιβιώσει κυρίως ως απόηχοι μιας παράδοσης, καθώς ό,τι είχε περισωθεί από την αρχική της μορφή, όπως τα υπάρχοντά της, τα έγγραφα και τα πατριαρχικά χρυσόβουλλα, καταστράφηκαν όλα από φωτιά κατά τα Ορλωφικά το 1770.
Η παράδοση αναφέρει ότι χριστιανοί της περιοχής του Λεβιδίου είχαν επιλέξει στο ύψωμα Μισόκαμπο, στα δυτικά της κωμόπολης της Κανδήλας, να ιδρύσουν μοναστήρι αφιερωμένο στην Παναγία. Με χρήματα εράνου και προσωπική εργασία των κατοίκων άρχισαν οι οικοδομικές εργασίες, αλλά κατά τη δύση του ηλίου η θαυματουργός εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου μετακινούνταν από την επιλεγμένη θέση στην απέναντι πλευρά. Ενώπιόν της το βράδυ έκαιγε κανδήλα, την οποία δεν είχε τοποθετήσει ανθρώπινο χέρι και η οποία τα ξημερώματα χανόταν. Καθώς το φαινόμενο επαναλαμβανόταν οι πιστοί συνειδητοποίησαν ότι η επιθυμία της Παναγίας ήταν να ιδρυθεί η μονή που κτιζόταν προς τιμήν της όχι στην επιλεγμένη από τους πιστούς θέση, αλλά εκεί όπου εμφανιζόταν η εικόνα με την κανδήλα.

Σύμφωνα με την παραπάνω προφορική παράδοση, η μονή ιδρύθηκε στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα, ενώ η επωνυμία της ως μονή Κανδήλας συνδέεται με το θείο φως της κανδήλας στην εικόνα της Θεοτόκου.

ΟΝΟΜΑ
Ο Ιωάννης Δάλκος θεωρεί πως το κτίσιμο του χωριού προήλθε ύστερα από την ίδρυση της μονής και η ονομασία του έχει σχέση με το θαύμα της εικόνας και τη μεταφορά της καντήλας της Παναγίας. Για τους περισσότερους, πάντως, η ονομασία Κανδήλα πρέπει να αποδοθεί σε παρετυμολογία της λέξης «κονδυλέα». Στην αρχαία Κονδυλέα υπήρχε ιερό άλσος και ναός όπου λατρευόταν η Άρτεμις η Κονδυλεάτις.

Η Κονδυλέα βρισκόταν ένα αρχαίο στάδιο (180 μ. περίπου) έξω από την πόλη των Καφυών. Στην περιγραφή του ο Παυσανίας (Αρκαδικά, 23, 6-8) ιστορεί έναν δραματικό μύθο που άλλαξε το προσωνύμιο της λατρευόμενης θεότητας. Σύμφωνα με τον μύθο, μερικά παιδιά παίζοντας έδεσαν ένα σχοινί γύρω από το λαιμό του αγάλματος και φώναζαν «Η Άρτεμις κρεμάστηκε». Οι Καφυείς, ως τιμωρία για την ιεροσυλία της πράξης τους, τα λιθοβόλησαν και τα σκότωσαν. Όμως, κατάρα έπεσε πάνω στην πόλη τους και οι έγκυες απέβαλαν τα παιδιά που εγκυμονούσαν. Η Πυθία τις συμβούλεψε με χρησμό να θάψουν τα παιδιά και να τους προσφέρουν τιμές κάθε χρόνο. Από το χρησμό αυτό οι Καφυείς ονόμασαν τη θεά της Κονδυλέας «Άρτεμις Απαγχομένην».

Μια τέτοια παράδοση, η οποία είχε διατηρηθεί ως τον 2 αι., θα είχε δώσει στην Κονδυλέα έναν απόηχο φήμης. Δεν είναι λοιπόν απίθανο σε μια απόσταση 2-3 χλμ. να χρησιμοποιήθηκε το τοπωνύμιο μιας γειτονικής περιοχής και να διατηρήθηκε μέσα σε λίγους αιώνες.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η μονή δεν είναι γνωστό πότε περιβλήθηκε με σταυροπηγιακή αξία και δεν είναι επίσης γνωστός ο χρόνος ίδρυσής της. Από έκθεση του ηγουμένου της μονής Καλλίνικου, στις 16 Ιουνίου 1833, προς το Νομάρχη Αρκαδίας (Γ.Α.Κ., Μοναστηριακά, φ. 315) πληροφορούμαστε ότι το μοναστήρι ήταν ακμαίο, αλλά πυρπολήθηκε από τους Αλβανούς το 1770 και απώλεσε τα πάντα, όπως και τα πατριαρχικά χρυσόβουλλα. Έτσι έγινε ενοριακό με την υποχρέωση να καταβάλλει ετησίως 80 γρόσια στη Μητρόπολη Αμυκλών και 200 γρόσια για τη σχολή που λειτουργούσε πριν από το 1821 στην Κανδήλα.

Πριν από την Ελληνική Επανάσταση η μονή βρισκόταν σε άθλια οικονομική κατάσταση και ήταν ερειπωμένη. Αναγκάστηκε να ζητήσει βοήθεια από τους χριστιανούς μετά από άδεια του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Υπάρχει στα αρχεία της μονής το συστατικό γράμμα του Γρηγορίου Ε΄ τον Σεπτέμβριο του 1820 προς όλους τους ιεράρχες εκκλησιαστικούς και λαϊκούς, τους οποίους προέτρεπε να συνδράμουν και να βοηθήσουν το ιερό αυτό μοναστήρι. Πιθανώς οι μοναχοί στην προσπάθειά τους να ανοικοδομήσουν το μοναστήρι χρεώθηκαν βαριά και πιεζόμενοι από τους δανειστές τους, ζήτησαν τη βοήθεια του Πατριαρχείου, το οποίο αναγνωρίζει ακόμα ως σταυροπηγιακό το μοναστήρι της Κανδήλας το 1820.

Την παρακμή της μονής την είχε ολοκληρώσει η αρπαγή της κτηματικής περιουσίας της από τον Οθωμανό Μουσταφά Αρναούτογλου το 1817, κάτι που αναγράφεται στην αναφορά του Ηγουμενοσυμβουλίου της μονής προς την Ιερά Σύνοδο στις 10 Ιουνίου 1839, με την οποία η μονή ζητάει τα κτήματα της γειτονικής μονής του Μπεζενίκου, της σημερινής Βλαχέρνας. Στην αναφορά αυτή αναγράφεται ακόμα ότι η μονή ανέκτησε την περιουσία της το 1821 και την κατείχε έως το 1828 οπότε και η «Κυβέρνησις» την απέσπασε από τη μονή.

Ο ιστορικός ρόλος της μονής στην Επανάσταση υπήρξε σημαντικός. Ο ηγούμενος Καλλίνικος έπαιξε για πολλά χρόνια μεγάλο ρόλο στην αγωνιστική συμβολή της Κανδήλας. Από ιστορικά έγγραφα και κείμενα των ιστορικών της Επανάστασης πληροφορούμαστε τη συμμετοχή της στον Αγώνα, αλλά και την προσφορά της σαν αμυντικό καταφύγιο στους περιοίκους, κάθε φορά που τα πολεμικά γεγονότα πρόσβαλλαν άμεσα τη ζωή και την ασφάλειά τους. Εκτός από ορμητήριο και αναπαυτήριο, συγχρόνως υπήρξε και πρόχειρο θεραπευτήριο, καθώς ο ηγούμενος, ως εμπειρικός χειρουργός που ήταν, είχε μετατρέψει τη μονή σε πρόχειρο νοσοκομείο για την περίθαλψη των τραυματιών. Επίσης, ο ηγούμενος Καλλίνικος συνεισέφερε αρπάζοντας από τους Τούρκους κοπάδια και δίνοντας στον Αγώνα αλεύρι και στάρια.

Από τον ιστορικό Φωτάκο, στα Απομνημονεύματα του για την Ελληνική Επανάσταση, αναφέρεται ότι στο χώρο του μοναστηριού της Κανδήλας ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης έδωσε γραπτή άδεια στον Σαγιά να εξοντώσει τον καπετάν Νενέκο που προσκύνησε τον Ιμπραήμ. Συγκεκριμένα αναφέρει: « Πριν υπογράψει πήρε το χαρτί και το καλαμάρι και μπήκε στην εκκλησία του μοναστηριού στάθηκε μπροστά στην εικόνα της Θεοτόκου και έκαμε τρεις μετάνοιες γονατιστές και έβαλε την υπογραφή του, λέγοντας ότι τούτο το κάμνει για χάριν της πατρίδας του».

Στην απογραφή της περιουσίας της, το 1833, η μονή είχε 6 στρέμματα καλλιεργήσιμη γη (τα 200 βαλτώδη). Διέθετε επίσης 30 στρέμματα αμπέλια, 305 αιγοπρόβατα και 35 κυψέλες μελίσσια. Το 1837 η μονή παραπονιέται ότι δεν έχει επαρκή περιουσία και ζητά να της παραχωρηθεί το διαλυμένο γειτονικό μοναστήρι του Μπεζενίκου με τα κτήματά του. Η Ιερά Σύνοδος αποδέχθηκε την αίτηση και της το παραχώρησε το 1839. Η προσάρτηση, ενώ τυπικά είχε εγκριθεί, φαίνεται ότι μάλλον εγκαταλείφθηκε και δεν πραγματοποιήθηκε, διότι τα κτήματα του Μπεζενίκου είχαν ενοικιαστεί για μια 25ετία. Παραδόθηκαν, ωστόσο, δέκα αντικείμενα από τους μοναχούς Διονύσιο και Παρθένιο στη Μονή της Κανδήλας.

H μονή ήταν ανδρώα, αλλά το 1937 μετατράπηκε σε γυναικεία (τελευταίος ηγούμενος υπήρξε ο Γρ. Βιδάλης και πρώτη ηγουμένη η Καλλινίκη Μαντζουράνη). Από το 1972 και εξής, η μονή υδροδοτήθηκε (πηγή Κομποτής) και ηλεκτροφωτίστηκε. Δυτικά του μοναστηριού -κάτω από τον δημόσιο δρόμο- υπάρχει μετόχι της αφιερωμένο στον άγιο Χαράλαμπο.

Ασφαλτόδρομος φτάνει σε πλάτωμα ακριβώς κάτω από τη μονή. Η θέα είναι χορταστική. Μετά από πεντάλεπτο ανέβασμα στα τσιμεντένια σκαλιά φτάνουμε έξω από τη μονή. Δυστυχώς, είναι κλειστή.











Στα 50 μέτρα από τη μονή σώζεται ένα μικρό οχυρό που φτιάχτηκε για να προφυλάσσει μοναχούς και κατοίκους του χωριού. Σε φυσικό κοίλωμα του βράχου μήκους όχι πάνω από 50 μέτρα έχει κτιστεί τείχος με αρκετές πολεμίστρες.









Φεύγουμε από τη μονή (θα μάθω πότε ανοίγει και θα ξαναπάω) και περνάμε δίπλα από την Κανδήλα.



Ανεβαίνουμε το υπέροχο στροφιλίκι του Ολίγυρτου που κατεβαίνοντας θα μας οδηγήσει στο χωριό Σκοτεινή και μετά από σχεδόν 30χλμ στη Νεμέα. Αν δεν έχετε κάνει αυτή τη διαδρομή βάλτε την στο πρόγραμμα. Αξίζει.

Όπως κατευθυνόμαστε από τη Νεμέα προς την εθνική οδό συναντώ για πολλοστή φορά αυτό το όμορφο συγκρότημα κτισμάτων στο βράχο, τη μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Βράχου Νεμέας κτισμένη τουλάχιστον το 1633 σύμφωνα με τη σφραγίδα της.. Δεν έχω αξιωθεί ποτέ να την επισκεφτώ. Όποτε έχω περάσει από εδώ πάντα για κάποιο λόγο βιαζόμουν. Σήμερα δεν είναι εξαίρεση. Ας είναι...





Η επιστροφή δεν έχει κάτι ιδιαίτερο να επιδείξει, πέρα από την ομορφιά της παλιάς εθνικής μετά την Κόρινθο. Βραδάκι, φεγγαράκι, ντιαρζετάκι και φεεεεεεέτα! Καλές μας βόλτες φίλοι.

next time....

Απλα εκπληκτικο.Παντα ηθελα να παω στο συγκεκριμενο χιονοδρομικο αλλα δεν τα εχω καταφερει ακομα.Παντα τετοια

Φυσικέ, οι περιγραφές σου είναι απόλαυση.

Σας ευχαριστώ παιδιά.

Η διαδρομή της πρώτης μέρας, με σημειωμένα τα ενδιαφέροντα σημεία.

Φυσικέ όντως το σανατόριο είναι φανταστικό κτίσμα.
Μακάρι κάποιος να το αξιοποιούσε..

Η διαδρομή της δεύτερης μέρας:

Καλύτερο και από περιηγήσεις για τις οποίες πληρώνεις. Μπράβο!

Σε ευχαριστώ πολύ.

Να δω τι θα λες όταν σου έρθει ο λογαριασμός...

gazoza wrote:Καλύτερο και από περιηγήσεις για τις οποίες πληρώνεις. Μπράβο!

Δώσε συ θάρρος στον Τάκη
να πληρώσεις το "post" άκι !